Maybach

Bu gün tesadüfen maraqlı bir meqaleye rast geldim. "Bir feqiri doyur, bir yoxsulu sevindir, bir könüle gir, bir ümid de sen ver". Oxumağa deyer...



Dünyadakı feqirlik ve yoxsulluqla bağlı statistik melumatları yazmağa gerek varmı, bilmirem.
Ve ya her hansı bir araşdırma şirketinin gündeme bomba kimi düşecek reqemsal bilgileri burada zikr etmeye gerek varmı?

Yaxud bu gün dünyanın her hansı bir ölkesinde yoxsulluqdan can veren, aclıqdan ölen ve tükenen heyatların hekayesini burada uzun-uzadı anlatmağa lüzum varmı, bilmirem.
İnformasiyanın zirvede olduğu dünyada her kes her istediyi xeber vasitesi ile istediyini duya bilir, göre bilir. Statistik reqemler yığınında boğulmağa ve ya problemlerin helli üçün düstur verilecek yerde yüksek seviyyeden, yaxud fil dişi qüllesinden danışmağa gerek yoxdur her halda.

Beli, beşer tarixinin belke de en qedim dramı...
Ve ya insanlarla beraber başlayan en qedim ve en acı dost: feqirlik.

Bu, eyni zamanda sinfi kasıblığın meyarıdır.

Zenginler ve yoxsullar.

Dünyanın her yerinde, hetta sinif ayrı-seçkiliyi olmayan (ele bir yer varmı, eceba?) yerlerde bele tebii bir ferq meselesi. Zenginlik ve yoxsulluq.

Xoşbextlik ve seadet namine bütün filosofların ve mütefekkirlerin icad etdiyi fikirler beşeriyyetin bu dramatik problemini teessüf ki, hell ede bilmemiş. Her kesin yaşarken en temel qayelerinden biri de "quruş çörek pulu"dur. Her zaman deyildiyi kimi: insan çöreyi üçün bezen iztirab da çeke bilir. Yoxsulluq ve kasıblığın acısını çekecek qeder sebir ve sebatı insan haradan almalıdır?

Hansı müqavimete sahib olmalıdır ki, üreyi geniş, fereh ve sebri engin olsun.

Mehz burada toxunacağımız bir çox ünsür var.

İnsanı en çox sakitleşdiren xüsus dini duyğulardır. Her insan din duyğusuna sahibdir ve eslinde her kes bu duyğunu heyatın merkezine qoyaraq hereket eder. Netice etibarile deye bilerik ki, din duyğusu davranışlarımızda en tesirli rola malikdir.

Yoxsulluq bir alın yazısı, qeder ve ya insanın taleyi de ola biler. Ruzi veren Allah deyimli? Birine az, birine çox verer.

Buna kim etiraz ede biler?

Ve ya etiraz üsyandan başqa ne işe yarar?..

Burada diqqet çekecek bir xüsus var ki, o da Allahın var-dövlet verdiyi insanların sahib olacağı tövr ve yoxsulların da ilahi hüdudları aşmadan ortaya qoyacaqları alicenab bir duruşdur. Zengin nece davranmalı, fağır hansı hal içinde olmalıdır.
Zemanemizde qloballaşan dünyanın her terefinde humanitar yardım teşkilatları, insani yardım veqfleri ve s. sayıb qurtara bilmeyeceyimiz qeder çoxdur. Bezileri bu kimi fealiyyetlerini ideoloji emelleri üçün istifade edir, kimileri de heqiqeten insan faktorunu nezere alıb insanın şerefini, qürurunu incitmeden yalnız yardım meqsedi ile bu ve ya benzer fealiyyetlerini heyata keçirir.

Dünya yaranandan beri bu cür insani yardım fealiyyetleri olmuş ve bundan sonra da olacaqdır.
Bizim en böyük düsturumuz, “Qonşusu ac iken, özü tox yatan bizden deyil.” ifadesinde özünü gösterir.
Qonşunun kim olduğu, ne olduğu, hansı dine, hansı düşünceye mensub olduğu ehemiyyetli deyil.

Eger möhtacsa çöreyini paylaşacaqsan.

İslamın bize en çox tövsiye etdiyi şeylerden biri de paylaşmaqdır. İnsan paylaşdığı qeder böyüyür ve deyerli olur.

Bizim medeniyyetimizde de, dinimizde de eqoizme yer yoxdur. Bizim ecdadımız, mexluqatın şereflisi olan insan bir yana (çünki insan baş tacıdır), kimsesiz quşları, köpekleri bele düşünmüş ve onların adına veqfler qurmuşdur. Şefqetin en ucasını yaradılana göstermişdirler.

"İrfan" - ictimai fikir jurnalı, №16, mart - 2008
Salih Zeki MERİÇ
salihzekimeric@yahoo.com